Điều tra

Sau khi MBC đưa tin vào ngày 23 tháng 9 năm 2019, Quốc hội Việt Nam kiến nghị Bộ Công an điều tra vụ việc.[19] Theo điều tra, Lê Thị Liễu — Giám đốc Công ty cổ phần GVA — liên lạc qua dịch vụ mạng xã hội với Hoàng Anh (nguyên quán Nghệ An, hiện định cư tại Đức) vào đầu năm 2018 về thị trường xuất cảnh sang Hàn Quốc của Nghệ An.[36][20] Hoàng Anh sau đó giới thiệu người chú ruột Trịnh Bang Dũng với Liễu theo thỏa thuận 10.000 US$ mỗi trường hợp.[3][4] Từ lời giới thiệu của Dũng và Hoàng Anh, Ngô Xuân Hiếu và Lê Thị Xuân cùng Nguyễn Thị Lương thỏa thuận môi giới 11.500 US$ mỗi trường hợp để hưởng chênh lệch theo gợi ý từ Trịnh Bang Dũng.[36][58] Lê Thị Liễu mua lại hoặc dựa vào quan hệ với các công ty thân quen và sử dụng tư cách pháp nhân nhằm định danh khách hàng là nhân sự cấp cao, đồng thời yêu cầu nhân viên lập hồ sơ cho khách hàng và bản thân tham gia đoàn doanh nghiệp tháp tùng ngoại giao đến Hàn Quốc sau khi tiếp nhận thông tin từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Sau khi được phê duyệt hồ sơ, Lê Thị Liễu ký hợp đồng dịch vụ 138 triệu đồng với Vietravel, đồng thời yêu cầu khách hàng tạo lý do gặp đối tác kinh doanh hoặc nhu cầu lấy lại hộ chiếu Việt Nam để mua sắm khi đến Hàn Quốc nhằm bỏ trốn.[3][4][36] Ngày 3 tháng 12 năm 2018, Trần Văn Dũng, Ngô Huy Hảo, Nguyễn Đình Cơ, Dương Hùng Quang nhận thị thực; Dũng, Hiếu, Xuân, Lương giao dịch kinh phí theo thỏa thuận.[58]

Tháng 9 năm 2018, Trần Thị Tuyết — chuyên viên tại Tạp chí Kinh tế và Dự báo thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư — được Phó giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư phía Bắc Đỗ Thị Quỳnh Nga (trực thuộc Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cung cấp thông tin về quy trình lập danh sách đoàn doanh nghiệp tháp tùng ngoại giao.[36] Thông qua mối quan hệ người quen với nhân viên Hoàng Thị Thúy Hồng tại Công ty TD Việt Nam, Trần Thị Tuyết trực tiếp liên hệ với Lương Mạnh Hùng tạo lập hồ sơ giả cho Phạm Văn Đức.[36][58] Ngô Khánh Hoàng trao đổi với Tuyết tư vấn thủ tục xuất cảnh Canada, nhân dịp Bộ Kế hoạch và Đầu tư tạo lập danh sách đoàn doanh nghiệp tháp tùng ngoại giao nên Ngô Khánh Hoàng được cấp thị thực Hàn Quốc nhằm tạo thuận lợi cho quá trình cấp thị thực Canada sau này.[36] Trần Văn Khang (Giám đốc Công ty An Trí) và Lý Thái Hưng (Giám đốc Công ty Hưng Cúc) giúp đỡ Trần Thị Tuyết và Lê Thị Liễu theo thứ tự đưa người bên ngoài vào làm nhân viên, đồng thời ký cho nhân viên đó tham gia đoàn doanh nghiệp tháp tùng ngoại giao. Do không biết động cơ, Trần Văn Khang và Lý Thái Hưng không bị truy tố.[46]

Khởi tố

Ngày 24 tháng 4 năm 2021, Viện kiểm sát nhân dân tối cao ban hành cáo trạng khởi tố các bị can liên quan đến vụ bê bối ngoại giao Việt Nam tại Hàn Quốc năm 2018 với hai tội danh "tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài" và "môi giới cho người khác trốn đi nước ngoài".[3] Buổi sáng ngày 20 tháng 5 cùng năm, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội xét xử vụ án ba bị cáo "tổ chức cho người khác trốn đi nước ngoài" và năm bị cáo tội danh "môi giới cho người khác trốn đi nước ngoài".[4]

Tại phiên xét xử, Lê Thị Liễu thừa nhận tội danh, nhưng chưa đồng ý với cáo buộc hưởng lợi 30.000 US$ khi đưa bốn người xuất cảnh và cư trú bất hợp pháp ở Hàn Quốc bởi vì đã hoàn trả 200 triệu đồng cho Nguyễn Đình Cơ hồi hương trong nhóm này. Liễu cho rằng bản thân không có động cơ đưa người trốn đi nước ngoài và thực hiện hành vi vì "được nhờ" và cảm thấy "rất sợ", đồng thời yêu cầu xem xét vai trò của Hoàng Anh.[20][35][60] Nhiều lời khai của các bị cáo tại Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội không được xác minh do Hoàng Anh định cư tại Đức.[35][60]

Người bỏ trốn hồi hương

Bốn người bỏ trốn tại Hàn Quốc và sau đó hồi hương đã được thông báo tới Cục Quản lý xuất nhập cảnh; Bộ Công an đề nghị xử lý hành chính vì vi phạm lần đầu, số tiền phí trước đó của những người hồi hương được các bị cáo hoàn trả.[60]